Edebiyat severler için film rehberi

Edebiyat ve sinema. Toplumla iç içe geçmiş iki sanat dalı. İkisi de aynı noktadan yola çıkıp, aynı güzergahı farklı manzaralarla anlatır. Arkalarında belli bir kültürel birikim bırakırken, bilgilendirir, eğlendirir ve estetik zevke hitap ederler. Aralarında bu kadar benzerlik varken, yolların bazı yerlerde kesişmesi kaçınılmazdır. Bunun en belirgin örnekleri romanlardan esinlenen filmlerdir. Ve o kadar fazladırlar ki, hemen hemen film olamamış klasik roman sayısı parmakla sayılacak kadar azdır. Bunlarda bilinç akışı tekniği ile (ulysses, tutunamayanlar vb.) yazılmış romanlardır. Bir de edebiyat kendi konusu edinen, bir yazarın hayatını ya da bir kitabın yazım sürecini beyaz perdeye aktaran filmler var ki, bunları izlemesi tarifsiz bir zevk verir. İşte bunlardan birkaçını sizin için derledik;

1-      Kelebeğin Rüyası – Yılmaz Erdoğan

Tanınmamış iki şairimizi, Rüştü Onur ve Muzaffer Tayyip Uslu’yu anlatması sanırım filmin en büyük artısı. Bir dönem filmi olmanın gereklerini de eksiksiz yerine getiren film, şiir tadında bir seyir sunuyor.

2-      Henry Fool – Hal Hartley

Hayallerin ve varoluşun çakıştığı etkileyici bir kara komedi-dram filmi.  Sıradan insanların pırıltı hayatlarını, ürkütücü bir gerçeklikle gözler önüne seriyor. Bu filmi izledikten sonra hayata eskisi gibi bakamayabilirsiniz.

3-      Paterson – Jim Jarmusch

Bağımsız sinemanın yıldızı Jim Jarmusch’un elinden çıkmış olması bile bu filmi izlememiz için yeterince sebep sunuyor bize. Bunun yanı sıra alt metninin sağlamlığı filmin durağanlığını unutturuyor. Gündelik hayatta birey olmanın farkındalığı üzerine kendimizden bir şeyler bulabileceğimiz bir film.

4-      Barton Fink – Ethan ve Joel Coen

Bir Coen Kardeşler başyapıtı ve tabii ki John Turturro’nun oyunculuğuyla. Ne bir ödül, ne gişe hasılatı ne de olumlu eleştiriler açısından hakettiğini alamayan film bazıları için boşa geçirilmiş 2 saat olarak değerlendirebilir. Bazıları için ise sembolik anlatımı, oyunculukları ile asla unutulmayacak 2 saattir.

5-      The Words - Brian Klugman, Lee Sternthal

Kurgusu ki başarı ile bazı eksiklerini kapatan, keyifli bir film. Bir intihal, suçluluk ve yüzleşme hikayesi.

6-      Stranger Than Fiction – Marc Forster

Bu listede ki en eğlenceli diyebileceğimiz film sanırım. Bir romanın sayfalarını çevirir gibi kapılıyorsunuz filmin akışına.

7-      Factotum – Bent Hamer

Charles Bukowski’nin kendi hayatından parçalar barındıran kitabından uyarlanan film, başarılı sinematografisiyle, Bukowski atmosferini gerçekçi bir şekilde yansıtıyor. Sağlam bir edebi biyografi filmi olarak kesinlikle izlenmeli.

8-      Capote – Bennett Miller

Abd’li yazar Truman Capote’nin, filme de çevrilmiş Soğukkanlılıkla romanının yazılış hikayesi. Film, yazarı canlandıran Philip Seymour Hoffman’ın harika oyunculuğuyla –ki kendisi bu rolüyle oscarı da kazanmıştır- ve hikayesiyle birkaç kere izletiyor kendini.

9-      Ruby Sparks - Jonathan Dayton, Valerie Faris

Kendi yarattığı karakter ile yaşamak zorunda kalan başarılı bir yazarın eğlenceli hikayesi.

10-  Nora – Pat Murphy

Gelmiş geçmiş en başarılı ve anlaşılmayan yazar olarak değerlendirilebilecek James Joyce’un, Nora Barnecle ile arasında ki aşk hikayesi.  Filmin çok başarılı olduğunu savunamasamda, Joyce hakkında bir şeyler izlemek her zaman zevkli.

11-  The Hours – Stephen Daldry

Üç kadın, bir kitap. Farklı zamanlarda yaşayan üç kadının, Virginia Woolf’un Mrs. Dalloway kitabı ekseninde, kadın psikolojisini ve mücadelesini ön plana almış Oscar’lı bir film.

12-   Adaptation – Spike Jonze

Charlie Kaufman’ın, kendisinin yaşadığı yazar tıkanmasını senaryolaştırdığı ironik bir film. İç içe geçmiş olaylar ve dahice kurgusu filmi kesinlikle izlenmesi gereken filmler kategorisine sokuyor

13-  Rebel in the RYE– Danny Strong

Dünya Edebiyatının en aykırı yazarlarından Jerome David Salinger’in, herkesten gizlediği hayatına ışık tutmaya çalışan bir film. Salinger’in, savaştan sonraki psikolojisine ve inzivaya çekilmeden önceki yaşamına yoğunlaşıyor.